In het boekje De Enquête leg ik uit wat er allemaal bij komt kijken om een online of schriftelijk onderzoek uit te voeren. Je krijgt tips voor het samenstellen van de vragenlijst, de vormgeving van de enquête op het internet en hoe je personen uit kan nodigen de vragenlijst in te vullen. Het is een leerzaam boekje voor iedereen die zich met enquêteren moet bezighouden.
De enquête
Bezorging binnen 1 à 2 werkdagen via PostNL
(het pakje past door de brievenbus)
Titel: De Enquête
Auteur: Foeke van der Zee
ISBN: 978-90-78421-06-1
Laatste update: november 2008
Aantal pagina's: 80
Eén steunkleur, gelamineerd, genaaid gebrocheerd met platril
Prijs: € 12,50 (inclusief verzendkosten en 6% BTW)
Wat vinden anderen van dit boek?
Hans Lubberding (boekbespreking):
Toen ik alweer zo’n 10 jaar geleden werkzaam was bij een grote verzekeraar, kreeg ik een vragenlijst onder ogen, die gemaakt was door een gerenommeerd marketingadviesbureau. Het bureau deed zo’n beetje al het marketingadvieswerk voor mijn werkgever en had dit er even tussendoor gedaan. Een vragenlijstje opstellen, was toch niet zo moeilijk? Daar had je de onderzoeksafdeling toch niet voor nodig? Toch maar goed, dat mijn marketingcollega even bij ons binnenliep; het bureau had zo’n beetje alle beginnersfouten gemaakt, die je je maar kunt voorstellen. Hadden zij het boekje van Foeke van der Zee maar even doorgelezen. Maar ja, dat was er toen nog niet……
Het zeer beknopte boekje (60 pagina’s) van Foeke van der Zee is namelijk geschreven voor doe-het-zelvers in het marktonderzoek en staat bol van de praktische tips. Nu staan er best een paar discutabele uitspraken in, waarover verderop meer, maar houdt een bijklussende marketeer of een “kwaliteitszorgmedewerker” in het onderwijs (want daar is het boekje voor geschreven) zich aan de ‘do’s and don’ts’ van Foeke, dan worden er in ieder geval geen grote fouten meer gemaakt. Natuurlijk vind ik dat er zo min mogelijk zelf ‘gebeund’ moet worden, maar als iemand het dan toch zelf wil doen, dan graag zo goed mogelijk. Anders bezorgen de Gamma-onderzoekers het marktonderzoek helemaal een slechte naam.
Zoals gezegd geeft het boekwerkje een aantal handige tips en weetjes. Zo wordt bijvoorbeeld aangegeven hoe lang het duurt om verschillende typen vragen te beantwoorden en welk percentage respondenten voortijdig stopt met invullen bij verschillende lengtes van vragenlijst. Bij meer dan 100 vragen schijnt zo’n 22% ergens halverwege te stoppen.
Maar behalve die tips staan er ook wat zaken in die mijns inziens voor discussie vatbaar zijn. Zo wordt letterlijk gesteld: “Gebruik bij grote aantallen respondenten (meer dan 30?) zo min mogelijk, ‘t liefst zelfs helemaal niet, open vragen”. En daar ben ik het dus niet mee eens. Ik gebruik ze zelf regelmatig in b-to-b onderzoeken onder steekproeven van 150 tot 250 respondenten. En dat levert zeer zinvolle antwoorden op, die dankzij moderne analysetools goed te verwerken zijn. Andere opmerkingen waarover we nog wel eens een boom zouden kunnen opzetten betreffen Foeke’s pleidooi tegen het gebruik van 7-puntsschalen en voor het weglaten van de ‘weet-niet’ mogelijkheid.
In 60 pagina’s is het onmogelijk om op alle zaken die te maken hebben met het opzetten van een goede enquête uitgebreid in te gaan, maar daarvoor wordt heel slim verwezen naar een paar andere boeken van …. Foeke van der Zee. Best slim om dat in je eigen boekje te doen, maar een verwijzing naar de goeroe op het gebied van enquêtes, Prof. Dr. Don A. Dillman zou op zijn plaats zijn geweest. Maar misschien gaat dat dan weer te ver voor de doelgroep die Van der Zee voor ogen heeft. Voor die doelgroep, maar ook voor marketeers, beleidsmedewerkers en beginnende bedrijfsonderzoekers kan het een heel handig boekje zijn. En dat voor slechts € 12,50 en daarvoor is het boekje dan ook nog genaaid gebrocheerd en van een platril voorzien. Voor het adviesbureau van mijn vorige werkgever is er dus toch nog hoop.
Martien Schriemer (boekbespreking):
Het maken van een vragenlijst lijkt zo gemakkelijk. Er komt echter meer bij kijken dan het bedenken van de vragen. Een vragenlijst laten maken door een ervaren deskundige heeft dan ook de voorkeur, maar wie geen geld heeft om het maken van een vragenlijst uit te besteden kan met de enquête goed uit de voeten. Het zeer beknopte boekje biedt een helpende hand aan de doe-het-zelver. Het staat bol van de praktische tips met do’s en don’ts voor het opstellen van een vragenlijst.
In de enquête heeft de auteur de kwaliteitszorgmedewerker voor ogen. Het boekje is echter ook zeer bruikbaar voor alle andere managers en functionarissen die met onderzoek te maken krijgen. Als een medewerker een stagiair moet begeleiden die een onderzoek moet uitvoeren, dan biedt het boekje voldoende aanknopingspunten om met de student mee te denken over het opzetten van een enquête. Of als je met een onderzoeksbureau te maken krijgt die een vragenlijst heeft opgesteld, dan kun je beter meepraten over hoe de vragenlijst in elkaar steekt en het tijdstip van uitzetten. Ja, ook dat komt in de enquête aan de orde: hoe haal je iemand over om een vragenlijst in te vullen.
Over het boekje is veel goeds is te zeggen. Toch ook een paar kanttekeningen. Zo wordt er niets gezegd over waarom je überhaupt een vragenlijst opstelt en uitzet. We worden inmiddels overspoelt door vragenlijsten. Van der Zee geeft de tip om de vragenlijst beknopt te houden en alle overbodige vragen eruit te laten. Dat levert een hogere respons op. In het boekje staat ook niets over wat je met de verkregen antwoorden moet doen. Daarvoor wordt verwezen naar andere boeken.
Eén belangrijke tip wordt wel genoemd: leg een opgestelde vragenlijst ook eens voor aan een onderzoeker. Voor de prijs kun je dit aanbod eigenlijk niet laten liggen als je een vragenlijst op moet stellen. Het boekje kost slechts € 12,50 (inclusief BTW en verzendkosten) en is rechtstreeks te bestellen bij de uitgever.
Marco Meily:
Ik volg een master voor integraal schoolleider aan het CNA. Voor de master doe ik een onderzoek met daarin een enquête. Ik heb veel inspiratie en vooral duidelijkheid gekregen uit je boekje 'de enquête'. Daarvoor hartelijk dank. Eindelijk iemand die in heldere taal kan uitleggen. Ik kan en ga je werk iedereen aanbevelen die met onderzoek te maken heeft.
Pas betalen na ontvangst!
Volgens de wet Koop op afstand zijn we verplicht om minimaal 14 dagen garantie te geven. Je krijgt het boek dus sowieso eerst op zicht en kun je het in die periode terugsturen. Daar maakt overigens vrijwel niemand gebruik van. In alle jaren waarin wij boeken verkopen via internet is het twee keer voorgekomen. Dat kan gebeuren en het is geen probleem zolang je het boek maar in goede staat terugstuurt (tenzij het tijdens het vervoer is beschadigd).
