De Mann-Whitney toets
De Mann-Whitney toets wordt gebruikt voor het berekenen van een verschil in de rangorde-scores van twee groepen op één variabele.
Een voorbeeld waarin de Mann-Withney toets gebruikt zou moeten worden is deze: in een vragenlijst is op een 5-punts Likertschaal gevraag of men tevreden is met de woning waar men woont. De vraag is of er verschillen zijn tussen de randstad en de rest van Nederland. Eenzelfde soort vraagstelling zagen we ook bij de Kruskal-Wallis toets, maar dan voor meerdere regio's. De Mann-Whitney toets is dus een specifiek geval van de Kruskal-Wallis toets.
Men zegt dat er geen verschil als de som van de rangorde scores in alle groepen gelijk is (onder de voorwaarde dat alle groepen even groot zijn). Is de som van de rangorde scores in één van de groepen hoger of lager dan in de andere, dan is er verschil. De vraag is of dat een statistisch significant verschil is.
Om te toetsen of het verschil significant is, vul je de volgende formule in:
Het toepassen van deze formule is alleen toegestaan als er geen knopen zijn. Knopen zijn gelijke uitkomsten. Zijn die er wel - en dat zal bij een 5-punts Likertschaal vrijwel altijd het geval zijn - dan moet je de volgende formule toepassen:
De herkomst van n is duidelijk, dat zijn de aantallen in de beide groepen oftewel de n van groep x en de n van groep y. En de t staat voor de knopen (voor iedere cluster van gelijke antwoorden een aparte t). Maar hoe kom je aan die U? Daarvoor gebruik je de volgende formule:
Nu kun je de hele berekening maken. Dat is best wel veel rekenwerk met een grote kans op rekenfouten. Dat rekenwerk laten we daarom het iefst aan computers over. De uitkomst is een z-waarde en die kun je vergelijken met de z-waarde in een tabellenboek.
NB. Bij grotere aantallen waarnemingen (vanaf ongeveer 30 per groep) is het gebruikelijk (mogelijk zelfs beter) om een t-toets uit te voeren.
In SPSS vind je de Mann-Whitney toets bij Analyze --> Nonparametric Tests --> Legacy Dialog --> 2 independent Samples.
Zie ook:
Bekijk ook onze video over de Mann-Whitney toets. Je krijgt dan een voorbeeld van hoe je zelf de Mann-Whitney toets berekent in Excel en uitgebreide informatie over het interpreteren van de uitkomst. Kijk voor meer informatie bij Hulp bij Statistiek.
Over het verrichten van analyses in SPSS raad ik je aan gebruik te maken van onze video's. Die geven je in 5 tot 10 minuten alle informatie die je nodig hebt om zelf de analyses in SPSS uit te voeren.
Statistiek is niet moeilijk (als je weet hoe het moet).
Neem een kwartaal-, semester- of een jaarkaart Online Hulp bij Onderzoek en krijg meteen toegang tot al onze video's over methodologie, statistiek en SPSS. Je hebt al toegang vanaf € 5,- per maand.