Begin met: Ik ...
Ik heb 3 keer goed nieuws voor je:
Over een miljoen jaar zal onze aarde zeer waarschijnlijk ook nog wel bestaan. Ik bedoel dat bolletje dat om de zon heen draait.
Het tweede goede nieuws is dat er zeer waarschijnlijk wel een vorm van leven op de aarde voor zal komen. Hoe dat dan er precies uitziet kan ik niet zeggen. Geen idee of dat mensachtigen zullen zijn. Wij zijn er ook nog niet zolang. In de huidige vorm zo’n vier miljoen jaar of zo. De dinosaurussen zijn ook zomaar verdwenen, nou ja de meeste dan. Er zijn nog wat nazaten.
Het derde goede nieuws is dat jij en ik dat niet mee gaan maken.
…
Was dat het?
Ja. Dat relativeert de problematiek een beetje.
Misschien had je gedacht dat we de aarde in goede staat zouden moeten achterlaten voor onze kinderen, de kleinkinderen, de achterkleinkinderen en hun kinderen en dat tot in lengte van dagen. Dat is typisch een christelijke zienswijze: de mens is de beheerder van de aarde. In andere culturen gaat het om het in harmonie leven met de natuur. Hoewel bij visies verschillen, maakt het ook weer niet zo heel veel uit.
Dat egoïsme van de mens en zichzelf centraal stellen is toch juist funest voor de natuur?
Dat denk ik niet. Analoog aan de slogan van Simon Sinek moet je juist met ik beginnen. (Of had hij een andere slogan? Was het niet ‘start with I’? Ik kan me vergissen natuurlijk). Na vijf antwoorden op de vraag “Wat wil ik?” kom je bij de kern van een persoon. Bijvoorbeeld deze vijf:
- Ik wil leven in een schone omgeving.
- Ik wil gezond eten.
- Ik wil een veilig huis om in te wonen.
- Ik wil in vrede leven met alle andere mensen.
- Ik wil dat ieder organisme dezelfde mogelijkheden heeft als ik.
Er zit misschien wat overlap in hetgeen ik wil, maar dat is niet zo erg. Het is gewoon lekker egoïstisch. Ik denk dat mijn lijstje best wel veel overeen zal komen met jouw lijstje. We hebben dan een gezamenlijk doel.
Na de ik-wil vragen, ga je naar de ik-kan vragen. Als je in een schone omgeving wilt wonen, kun je je eigen rotzooi opruimen. En als je rotzooi van een ander ziet, kun je dat opruimen. Je kan de auto laten staan als je die niet nodig hebt en een reisje naar de noordpool om de laatste restjes ijs te zien smelten, hoef je niet te boeken. Je kunt veel dingen wel of juist niet doen. De ik-kan vragen levert een lijst met opties op om de ik-wil doelstellingen te realiseren.
Na het samenstellen van de ik-kan keuzelijst, krijg je de ik-doe lijst. Je geeft dan aan met welke ik-kan-activiteiten je je jouw ik-wil-doel kunt verwezenlijken.
Niet iedereen zal dezelfde ik-wil lijst opstellen. Mensen verschillen nou eenmaal. Een ander kan een heel ander lijstje maken, iets als: ik wil in een groot huis wonen, ik wil een dure auto voor de deur, ik wil heel veel geld op de bank, ik wil dat al mijn genot meteen bevredigd wordt, ik wil dat op de meest makkelijke manier realiseren. Je krijgt dan een andere ik-kan keuzelijst en ook heel andere ik-doe activiteiten.
De ik-wil lijstjes van verschillende personen kunnen botsen. Dan moeten we in conclaaf over de vraag of en zo ja hoe we samen nog verder kunnen. Jouw plezier moet niet ten koste gaan van mijn plezier en andersom.
Er is en wordt veel onderzoek gedaan naar hoe de wereld is te verbeteren. Veel adviezen gaan over wat een ander moet doen. Iets als: de fabrikant moet het milieu niet vervuilen, de overheid moet er voor zorgen dat iedereen in het land een dak boven het hoofd heeft, de politie moet er maar voor zorgen dat er niet ingebroken wordt. Dat legt de verantwoordelijkheid bij een ander. Dat is niet zo terecht, want jij en ik hebben wel die overheid gekozen in het stemhokje.
Je moet gewoon echt bij jezelf beginnen. Als je gezond wilt eten, koop je zo veel mogelijk natuurlijk voedsel en zo weinig mogelijk fabrieksproducten. Als je in vrede wilt leven, ga je natuurlijk geen ruzie maken en respecteer je de mening van anderen. Je hoeft het er niet mee eens te zijn, maar je gaat niet op de vuist om jouw visie aan anderen op te dringen. Stelen van anderen doe je natuurlijk ook niet. Iemand uitbuiten voor je eigen plezier? Nee echt niet. Totally not done.
Volgens mij is het helemaal niet erg om egoïstisch te zijn. Vaak is dat zelfs heel sociaal. Start gewoon met ‘Ik wil …’ zodat anderen weten waarmee ze je kunnen helpen. De rest komt dan vanzelf wel (of niet natuurlijk).