Praktijkgericht onderzoek

Er wordt zo verschillend gedacht over praktijkgericht onderzoek dat er eigenlijk geen goede omschrijving van is te geven. De kwaliteit van veel praktijkgericht onderzoek laat heel vaak te wensen over, waardoor we even twijfelden of hier wel aandacht aan moet worden besteed in dit Online Woordenboek Onderzoek en Statistiek.

Het uitgangspunt van praktijkgericht onderzoek is dat het een praktisch probleem moet oplossen. Dit is al verwarrend, want het uitgangspunt van elke vorm van onderzoek is dat het wordt uitgevoerd om een probleem op te lossen. Praktijkgericht onderzoek wordt vaak afgezet tegen zuiver wetenschappelijk onderzoek. Ook dat is verwarrend, want ieder onderzoek heeft een praktische en een theoretische component.

Je zou kunnen zeggen dat onderzoek naar de structuur van atomen zuiver theoretisch is, maar de praktische waarde zit in het maken van nog snellere (kwantum)computers. Het tegenovergestelde geldt ook. Als je op zoek gaat naar een oplossing voor de behandeling van Piet, dan leer je er mogelijk ook iets van voor de behandeling van Jan. En mocht dat niet de bedoeling zijn (het onderzoek wordt uitsluitende en alleen gedaan voor het behandelen van Piet), dan heb je er helemaal niets aan praktijkgericht onderzoek, want je moet voor iedere patiënt (of cliënt) steeds weer opnieuw beginnen.

Als ik in een cynische bui ben, dan beoordeel ik praktijkgericht onderzoek als probleemoplosend handelen. Bij probleemoplossend handelen kan wel onderzoek worden uitgevoerd. Soms zijn het zelfs een hele reeks mini-onderzoekjes waarbij je steeds onderzoekt of een behandeling aanslaat (evaluatieonderzoek bij een case). Wat dat betreft lijkt praktijkgericht onderzoek meer een vorm van actie-onderzoek en daar is ook altijd veel 'gedoe' over.