Schriftelijk onderzoek, onderzoek met enquêtes

In tegenstelling tot een telefonisch of een persoonlijk interview, heeft bij schriftelijk onderzoek de onderzoeker noch diens assistent tijdens de afname van een vragenlijst contact met de mensen die aan het onderzoek deelnemen. Dat heeft voor en nadelen.

Een groot voordeel van schriftelijk onderzoek is dat er geen interviewer is. Bij zowel het persoonlijk als bij het telefonisch interview is het de interviewer die het antwoord van de respondent noteert. Weliswaar zal hij dat naar eer en geweten doen, maar het is nooit helemaal zeker of daarin een persoonlijke kleuring voorkomt. Als de respondent twijfelt tussen twee antwoorden, kan de interviewer ‘pushen’ om voor een bepaald antwoord te kiezen.

Bij een schriftelijke afname van de vragenlijst is dat niet mogelijk. Als de respondent twijfelt tussen twee alternatieven, wordt het antwoord bij schriftelijk enquêteren uitsluitend en alleen bepaald door de ondervraagde. Er is geen beïnvloeding door de onderzoeker mogelijk.

Een ander voordeel van schriftelijk onderzoek is dat het grootschalig kan gebeuren. Je kunt de vragenlijst naar een groot aantal adressen sturen en daarvan zal altijd wel een deel reageren. Dat maakt schriftelijk onderzoek ook erg kwetsbaar. Hoe zorg je voor voldoende respons? En is die respons wel representatief? Daar zijn heel veel suggesties voor te geven (zie mijn boeken waarin ik dit uitvoerig behandel).

Schriftelijk onderzoek is tegenwoordig bijna grotendeels verdrongen door online onderzoek. Het grote voordeel van online onderzoek t.o.v. schriftelijk onderzoek is de besparing op de kosten, maar verder zijn er heel veel overeenkomsten.