Hulp bij onderzoek

Deskresearch is onderzoek waarbij de onderzoeker voor het verzamelen van de gegevens niet het eigen kantoor hoeft te verlaten. De Nederlandse term hiervoor is: bureauonderzoek.

De meest gangbare vorm van deskresearch is het opvragen van literatuur, deze te bestuderen en er een conclusie uit trekken. De onderzoeker komt letterlijk niet achter het bureau vandaan om het onderzoek uit te voeren (behalve misschien om even naar de bibliotheek te lopen, maar de boeken en of tijdschriften kunnen mogelijk ook online geraadpleegd worden). Vaak wordt deskresearch verward met een literatuurstudie. Tussen beide zitten echter wel verschillen.

Deskresearch versus literatuurstudie

Bij een literatuurstudie beperkt de onderzoeker zich tot hetgeen er geschreven is in wetenschappelijke artikelen. Dat kunnen papieren document zijn, maar tegenwoordig is vrijwel alles ook digitaal te bestuderen. 

Deskresearch moet je breder opvatten. Het gaat dan niet alleen om literaire werken maar vallen er ook andere informatiebronnen onder zoals gegevens uit de bestanden van de Kamer van Koophandel, het CBS, het gemeentelijke archief, archiefmateriaal in musea, de boekhouding van bedrijven etc. Deskresearch komt veel vaker voor dan je verwacht. Iemand die zich aan het oriënteren is over een bepaald onderwerp, gaat internet op met allerlei trefwoorden. Ook dat is een (alledaagse) vorm van onderzoek.

Literatuurstudie als een onderdeel van een onderzoek

Deskresearch wordt soms niet gezien als een eigen vorm van onderzoek. Met name in wetenschappelijke kringen ziet men het als een onderdeel van het hele onderzoek. Het is inlezen in de problematiek, nagaan wat elders al bekend is, informatie inwinnen over hoe anderen een onderzoek over het onderwerp hebben opgezet en tegen welke problemen zij zijn opgelopen. Dit noemt men dan het theoretische deel van het onderzoek. Voor hetgeen men daarna nog aan nieuwe informatie te weten wil komen, wordt dan het empirische deel van het onderzoek genoemd.

Een literatuurstudie bevat echter ook heel veel empirische elementen (welke, waar, hoe) en het empirische deel zou ook heel goed alleen maar een theoretische exercitie kunnen zijn (bijvoorbeeld simulatieonderzoek). Soms bestaat een onderzoek zelfs uit meerdere onderdelen: een literatuurstudie, interviews, en data uit een enquête. Mijn inziens kun je beter spreken van een onderzoeksthema dat uit twee of meerdere delen bestaat: de literatuurstudie en één of meerdere vormen van empirisch onderzoek. Elk onderdeel heft een eigen vraagstelling, doelstelling, werkwijze en geeft een eigen antwoord op de vraagstelling.

© Foeke van der Zee (versie 2023). hulpbijonderzoek.nl/online-woordenboek

- specialist in Onderzoek en Statistiek
- auteur van boeken over onderzoeksmethodologie
- oprichter van en coach bij Hulp bij Onderzoek

Aan Deskresearch gerelateerde trefwoorden:

- laboratoriumonderzoek
- simulatieonderzoek
- veldonderzoek

Terug naar de begrippenlijst