Stabiliteit (test-test betrouwbaarheid)

Stabiliteit is één van de vier manieren van betrouwbaarheidsonderzoek: met behulp van twee of meer meetinstrumenten wordt nagegaan of beide (of alle) meetinstrumenten hetzelfde resultaat oplevert. Deze methode veronderstelt dat er twee identieke meetinstrumenten te maken zijn, en dat er geen sprake is van differentiële transfer van het eerste naar het tweede meetmoment.


Een rekenvaardigheidstest is mogelijk nog vrij identiek te maken, door hier en daar een paar getallen te veranderen. De tweede veronderstelling houdt in dat als iemand de test één keer gedaan heeft, hij/zij de tweede keer zonder extra oefeningen en/of zonder extra uitleg het wel beter doet dan de eerste keer.

Deze beide aannames zijn nooit met honderd procent zekerheid te stellen. Ergo, de vraag is of men in deze situatie zelfs niet slechter af is dan de situatie waarin wel hetzelfde meetinstrument wordt gebruikt.

Bovendien stelt deze methode aanvullende eisen aan het meetinstrument (Drent, 1977):
1) beide meetinstrumenten moeten dezelfde standaarddeviatie hebben;
2) beide meetinstrumenten moeten gelijke correlaties vertonen met een reeks ware scores; en
3) de variantie die niet wordt gedetermineerd door de ware score moet op te vatten zijn als toevalsvariantie.

Het vergt op deze wijze al gauw een volledig onderzoek om twee meetinstrumenten te maken die precies hetzelfde meten maar niet identiek zijn. Het is zelf nog maar de vraag of iets dergelijks überhaupt wel te realiseren is. Dit soort betrouwbaarheidsonderzoek wordt om deze reden niet vaak uitgevoerd.


Foeke van der Zee met Boek over onderzoek© Foeke van der Zee (versie 2023). hulpbijonderzoek.nl/online-woordenboek

- specialist in Onderzoek en Statistiek
- auteur van boeken over onderzoeksmethodologie
- oprichter van en coach bij Hulp bij Onderzoek




Naar de cursus onderzoeksvaardigheden

Aan Stabiliteit gerelateerde trefwoorden:

- betrouwbaarheid (algemeen)
Of één van de andere vormen van betrouwbaarheid:
- interne consistentie
- homogeniteit
- test-hertest betrouwbaarheid
- differentiële transfer


Terug naar het Online Woordenboek Onderzoek en Statistiek Terug naar de begrippenlijst


Krijg toegang tot het Kenniscentrum van Hulp bij Onderzoek

Met de informatie in ons kenniscentrum los je zelf al jouw problemen met onderzoek, statistiek en SPSS op!

  • Leer hoe je een onderzoek  opzet en uitvoert!
  • Met onze handleidingen los je de problemen op!
  • Statistiek wordt op een heldere manier uitgelegd!
  • Werken met SPS wordt een makkie!

9 video's

over onderzoeksmethodologie

15 handleidingen

om vraagstukken in je onderzoek oplossen

28 video's

die je uitleggen hoe je statistiek moet gebruiken

38 video's

voor het oplossen van problemen met SPSS