Steekproef
Als niet iedereen in de populatie aan het onderzoek deel kan nemen, maakt men een selectie. Die selectie heet de steekproef en hoewel sommigen dat wel denken de steekproef is niet gelijk aan de respons.
Redenen om een steekproef te trekken
Dat je gebruik moet maken van een steekproef is meestal het geval om een van de volgende redenen. De eerste is dat de populatie zo groot is dat het te veel tijd kost is om alle objecten te benaderen. De tweede reden is dat het onderzoek te duur wordt om bij alle objecten metingen te verrichten. De populatie kan ook te veranderlijk zijn. De vierde reden is dat je voor het onderzoek het object zou moeten ontleden en als je dat voor alle objecten doet, dan is er niets meer over. Door de inferentiële statistiek toe te passen is het ook niet noodzakelijk om een hele populatie te bemeten. Ook door slechts een deel van de populatie te bemeten, is de onderzoeker in staat om relevante uitspraken te doen over die populatie.
Waar moet een goede steekproef aan voldoen?
De eisen die aan de steekproef worden gesteld zijn van tweeërlei aard. Ten eerste moet de onderzoeker er voor zorgen dat door het trekken van een goede steekproef de respons (dat zijn de onderzoekseenheden die uiteindelijk echt aan het onderzoek hebben deelgenomen) representatief is voor de populatie waarover de onderzoeker een uitspraak wil doen. Dit impliceert dat voordat de onderzoeker ertoe over gaat een steekproef te trekken, hij duidelijk moet omschrijven wat zijn populatie is. Bij bijvoorbeeld een omschrijving van de populatie als ‘alle Nederlanders’ kan men zich afvragen of hieronder ook de personen horen die in het buitenland wonen. En sommige mensen wonen illegaal in Nederland. Pas wanneer de onderzoeker de populatie duidelijk heeft omschreven, kan hij bepalen welke methode van steekproeftrekken de beste is. Aanvullend zal de onderzoeker moeten controleren of de respons representatief is. Er zal nagegaan moeten worden of niet een selectief deel van de potentiële respondenten heeft gereageerd. Voor alle duidelijkheid nogmaals: het gaat er om dat de respons representatief is en niet de steekproef.
De tweede eis die aan de steekproef wordt gesteld is dat ze voldoende groot moet zijn om statistisch relevante verbanden en verschillen te vinden maar ook niet te klein om onnodig geld te verspillen. Aan deze eis kan worden voldaan door vooraf de minimale steekproefomvang te bepalen.
© Foeke van der Zee (versie 2023). hulpbijonderzoek.nl/online-woordenboek
- specialist in Onderzoek en Statistiek
- auteur van boeken over onderzoeksmethodologie
- oprichter van en coach bij Hulp bij Onderzoek
Aan Steekproef gerelateerde trefwoorden:
- steekproef trekken
- steekproefgrootte
- representativiteit
- respons