weging

Weging

Weging is een rekenkundige manier om uit een niet representatieve respons een algemeen gemiddelde te berekenen die voor de populatie geldt.

Weging en representativiteit

Indien de respons niet representatief is, of als deze met opzet selectief is verzameld, kun je niet zomaar een algemeen gemiddelde berekenen. Dat zou een verkeerd beeld geven. Daarom is het belangrijk om te zorgen voor een representatieve steekproef, want dan heb je daar beenproblemen mee. Mocht je in de onfortuinlijke situatie zitten dat je steekproef niet representatief is, dan heb je de mogelijkheid om toch een algemeen gemiddelde of een algemeen proportie te berekenen die voor de hele populatie geldt door per groep een wegingsfactor toe te passen.

Hoe bepaal je de wegingsfactor?

Het bepalen van de wegingsfactor moet je per subgroep doen. Het gemiddelde van de wegingsfactor moet weer 1 zijn. Dat betekent dat je (te) kleine groepen numeriek gaat ophogen en (te) kleine groepen numeriek gaat verminderen. Je kunt een groep die in vergelijking met de andere groepen maar de helft van de respondenten heeft bereikt, niet met twee vermenigvuldigen. Dat zit rekentechnisch dus wel iets moeilijker in elkaar.

Wanneer moet je wegen niet toepassen?

Als je de groepen onderling vergelijkt, heeft een wegingsfactor geen enkel nut. Sterker nog: het toepassen van een wegingsfactor op de individuele scores beïnvloedt de variantie. Dit heeft tot gevolg dat als je verschillen tussen de groepen gaat berekenen de uitkomsten uit de statistische analyses niet meer te vertrouwen zijn. Weging moet je dus alleen toepassen voor het berekenen van het populatiegemiddelde of -proportie.