Hulp bij onderzoek

Crosssectioneel onderzoek is een onderzoek waarbij men een dwarsdoorsnee van de totale populatie in de steekproef opneemt. Men noemt dit ook wel ad-hoc onderzoek omdat het meestal een eenmalig gebeuren is. Het wordt vaak afgezet tegen longitudinaal en cohort onderzoek, maar tussen deze termen zit ook (een beetje?) overlap omdat men bij longitudinaal onderzoek en bij cohort studies ook een dwarsdoorsnee van de populatie neemt.

Met een crosssectioneel onderzoek beoogt men een representatieve steekproef te verkrijgen. Als je het zo bekijkt is een crosssectioneel onderzoek niet veel meer dan een onderzoek met een representatieve steekproef (respons) en is het eigenlijk een overbodige term (dat in het verleden veel werd gebruikt omdat het nogal geleerd stond). Tegenwoordig wordt de term crosssectioneel onderzoek niet zo veel meer gebruikt.

Longitudinaal onderzoek komt in diverse disciplines voor: economie (aandelenverloop), de geneeskunde (verspreiding van ziekten), meteorologie (weerkunde), verkeer (files) etc. Het voordeel is dat de onderzoeker minder afhankelijk is van het ene specifieke meetmoment. Het nadeel is dat het een lang duurt voordat alle data zijn verzameld. Een ander groot nadeel is dat de leden die in de groep zitten uitvallen (mensen verhuizen, hebben geen zin meer om aan het onderzoek deel te nemen, gaan dood, en wat zoal meer voor kan komen). Om aan dat soort bezwaren tegemoet te komen wordt wel eens crosssectioneel onderzoek uitgevoerd.

Cohort onderzoek is onderzoek waarbij men cohorten die elkaar opvolgen in de tijd gelijktijdig onderzoekt. Om cohort onderzoek uit te voeren deel je de populatie in in verschillende groepen of clusters en volg je ieder cluster een tijdje. Dat is moeilijk gezegd, maar een voorbeeld maakt veel duidelijk. Als je wilt weten hoe kinderen op de basisschool leren lezen, kun je beginnen in groep 1 en ze blijven volgen tot groep 8. Je bent dan 8 jaar bezig met dataverzamelen. Je kunt ook beginnen met groep 1, groep 3, groep 5 en groep 7. Je bent nu 3 jaar bezig met dataverzamelen. Omdat er enige overlap is, kun je de eindsituatie van de jongste groep, vergelijken met de beginsituatie van de oudste groep. Op deze manier kun je een redelijk snel beeld kunnen krijgen over het verloop van het zich eigen maken van leesvaardigheden.  

© Foeke van der Zee (2017). hulpbijonderzoek.nl/online-woordenboek/crosssectioneel-onderzoek

- specialist in Onderzoek en Statistiek
- auteur van boeken over onderzoek
- oprichter van en coach bij Hulp bij Onderzoek    

Aan Crosssectioneel onderzoek gerelateerde trefwoorden:

- De onderzoekskubus
- Onderzoeksdesign
- Longitudinaal onderzoek

Terug naar de begrippenlijst