Interne validiteit, of liever methodologische validiteit

Onder interne validiteit verstaat men gewoonlijk de kwaliteit van het onderzoek in de meest brede zin van het woord. Het begrip kan zowel in beperkte zin als in uitgebreide zin worden gebruikt.


In beperkte zin verstaat men onder interne validiteit of het begrippenkader op een consistente manier is gebruikt.

In bredere zin stelt men zich de vraag of door middel van deze onderzoeksopzet de te trekken conclusies uit het onderzoek wel valide zijn.

In de literatuur kom je nog veel meer opvattingen tegen. Interne validiteit is volgens Swanborn onder te verdelen in statistische validiteit (statistical conclusion validity) waarin het gaat om de vraag of een conclusie over de aan- of afwezigheid van een statistisch verband tussen twee variabelen juist is, en causale interpretatie-validiteit (validity of causal interpretation) waarbij de vraag centraal staat of het gevonden verband wel causaal geïnterpreteerd mag worden. Als interne validiteit inderdaad dit betekent is het een mooie omschrijvingen voor iets wat moeilijk (zeg maar gerust niet) tastbaar is te maken. Het begrip interne validiteit zou dan uitgebannen kunnen worden, want anders doe je uitspraken op basis van subjectieve oordelen.

Mijn inziens kun je interne validiteit veel beter opvatten als methodologisch validiteit. Daaronder vallen alle redeneringen die te maken hebben met de onderzoeksopzet, oftewel de uitwerking van de vraagstelling in een onderzoeksdesign, een meetinstrumentarium, de te trekken steekproef en de wijze van analyseren. Als daar geen fouten in zijn gemaakt, heb je het goed gedaan en is je onderzoek methodologisch valide. Dat vind ik een betere term dan intern valide, omdat het goed weergeeft dat het gaat om de methodologische aspecten van het onderzoek.

Foeke van der Zee met Boek over onderzoek© Foeke van der Zee (versie 2023). hulpbijonderzoek.nl/online-woordenboek

- specialist in Onderzoek en Statistiek
- auteur van boeken over onderzoeksmethodologie
- oprichter van en coach bij Hulp bij Onderzoek



Naar de cursus onderzoeksvaardigheden

Aan interne validiteit gerelateerde trefwoorden:

- validiteit(algemeen)
Of een van de andere specifieke vormen van validiteit:
- betekenisvaliditeit
- constructvaliditeit
- ecologische validiteit
- externe validiteit
- indruksvaliditeit
- inhoudsvaliditeit
- methodologische validiteit
- predictieve validiteit


Terug naar het Online Woordenboek Onderzoek en Statistiek Terug naar de begrippenlijst


Krijg toegang tot het Kenniscentrum van Hulp bij Onderzoek

Met de informatie in ons kenniscentrum los je zelf al jouw problemen met onderzoek, statistiek en SPSS op!

  • Leer hoe je een onderzoek  opzet en uitvoert!
  • Met onze handleidingen los je de problemen op!
  • Statistiek wordt op een heldere manier uitgelegd!
  • Werken met SPS wordt een makkie!

9 video's

over onderzoeksmethodologie

15 handleidingen

om vraagstukken in je onderzoek oplossen

28 video's

die je uitleggen hoe je statistiek moet gebruiken

38 video's

voor het oplossen van problemen met SPSS