Respons, eisen aan de

De respons is dat deel van de steekproef dat gereageerd heeft op de uitnodiging om deel te nemen aan het onderzoek. Aan de respons stel je de eis dat die representatief en voldoende groot moet zijn.

Onderzoek wordt meestal uitgevoerd om iets over de gehele populatie te zeggen. Als de populatie erg groot is, oneindig of wisselt (als gevolg van nieuwe aanwas en mortaliteit) is het niet mogelijk om ieder lid in het onderzoek te betrekken. Gelukkig is het ook niet altijd nodig om bij ieder lid uit de populatie de gegevens te verzamelen. Met behulp van de inferentiële statistiek kan er ook iets over de populatie worden gezegd als je slechts de gegevens heeft van een beperkt aantal leden van die groep. De respons is dat deel van de steekproef dat gereageerd heeft op de uitnodiging om deel te nemen aan het onderzoek.Voor het trekken van (statistisch onderbouwde) conclusies die gelden voor de hele populatie gelden een aantal voorwaarden. Degenen die in de analyse terecht komen moeten representatief zijn voor de hele populatie en er is een minimum aantal nodig om goede statistische analyses uit te kunnen voeren en daaruit conclusies te trekken die voor de hele populatie gelden.


Representativiteit van de respons

Representativiteit is de mate waarin de respons (soms ook de steekproef) overeenkomt met populatie. In de literatuur kom je vele opvattingen over representativiteit tegen, maar de meeste kun je afdoen als onzin. Het gaat altijd om de representativiteit van de respons en nooit om de representativiteit van de steekproef. Immers, op basis van de respons trek je conclusies die voor alles en iedereen geldt, of op zijn minste voor de doelgroep. Daarom moet je toetsen of de respons representatief is. Hoe je dat moet doen en wat je er aan kunt als de respons niet representatief is, leer je in het paper over representativiteit dat ik hierover geschreven heb.


Foeke van der Zee met Boek over onderzoek© Foeke van der Zee (versie 2023). hulpbijonderzoek.nl/online-woordenboek

- specialist in Onderzoek en Statistiek
- auteur van boeken over onderzoeksmethodologie
- oprichter van en coach bij Hulp bij Onderzoek



Naar de cursus onderzoeksvaardigheden

Aan respons gerelateerde trefwoorden:

- steekproefgrootte
- steekproef trekken
- non-respons
- uitval
- non-respons onderzoek


Terug naar het Online Woordenboek Onderzoek en Statistiek Terug naar de begrippenlijst


Krijg toegang tot het Kenniscentrum van Hulp bij Onderzoek

Met de informatie in ons kenniscentrum los je zelf al jouw problemen met onderzoek, statistiek en SPSS op!

  • Leer hoe je een onderzoek  opzet en uitvoert!
  • Met onze handleidingen los je de problemen op!
  • Statistiek wordt op een heldere manier uitgelegd!
  • Werken met SPS wordt een makkie!

9 video's

over onderzoeksmethodologie

15 handleidingen

om vraagstukken in je onderzoek oplossen

28 video's

die je uitleggen hoe je statistiek moet gebruiken

38 video's

voor het oplossen van problemen met SPSS