Kenniscentrum van Hulp bij Onderzoek

Onderzoek doen wordt een makkie met onze hulp. Ontvang deze handleiding gratis bij een eveneeens gratis lidmaatschap

Hulp bij Onderzoek,

jouw steun en toeverlaat bij Onderzoek, Statistiek en SPSS

Download het paper Het analyseplan

Begrippen

In dit Online woordenboek krijg je uitleg van meer dan 120 woorden die gebruikt worden in onderzoek en statistiek. Je moet weten wat de woorden betekenen om ze te kunnen gebruiken.

Artikelen in Begrippen

Actieonderzoek
Actieonderzoek is een vorm van onderzoek waarbij de onderzoeker al handelend...
Analyseplan
In het analyseplan geef je aan wat je met de verzamelde gegevens gaat doen. Het...
ANOVA (variantieanalyse)
Om na te gaan of groepen van elkaar verschillen, wordt vaak gekeken naar het...
Beschrijvend onderzoek
Beschrijvend onderzoek is onderzoek waarbij de onderzoeker een situatie...
Betekenisvaliditeit
Betekenisvaliditeit is de mate waarin een begrip meet wat er onder dat begrip...
Betrouwbaarheid
Om het begrip betrouwbaarheid goed te begrijpen kun je het begrip het beste...
Betrouwbaarheidsinterval
Vaak wil je dat een onderzoeksresultaat staat of geldt voor de hele populatie....
Bias
Bias is een term die stamt uit de radiotechniek: de zender zendt een signaal uit...
Casestudie, casestudy of gevalsstudie
Onderzoek hoeft niet altijd bij grote aantallen onderzoeksobjecten plaats te...
Centrale vraagstelling of de centrale vraag
De centrale vraagstelling is de hoofdvraag of de belangrijkste vraag waar door...
Chikwadraattoets voor kruistabellen en frequenties
De chikwadraattoets wordt wel vaker gebruik, maar er zijn twee situaties waarin...
Codeboek
Het codeboek is het document waarin staat wat de getallen in de datamatrix...
Constructvaliditeit
Laten we het eerst abstract zeggen:  constructvaliditeit is de mate waarin...
Correlatie
Correlatie is de (rekenkundige) maat voor samenhang. De maat ligt altijd tussen...
Counterbalancing
Counterbalancing is het verdelen van proefpersonen over de taken van een...
Covariabele
Een covariabele is een niet-experimentele, continue variabele die in de...
Cramers V
Cramers V is een maat voor een samenhang tussen variabelen op nominaal niveau....
Cronbachs alfa
Cronbachs alfa is een maat voor interne consistentie oftewel voor de...
Crosssectioneel onderzoek
Crosssectioneel onderzoek is een onderzoek waarbij men een dwarsdoorsnee van de...
Deskresearch of bureauonderzoek
Deskresearch is onderzoek waarbij de onderzoeker voor het verzamelen van de...
Differentiële transfer en wat je er tegen kunt doen
Differentiële transfer is (vrij vertaald) ongelijke overdracht....
Dummy-variabele of indicatorvariabele
Een dummy-variabele is een indicator-variabele die de waarde 0 of 1 kan hebben....
Ecologische validiteit of externe validiteit
Ecologische validiteit is de mate waarin de onderzoeksresultaten uit een...
Enquête, online en schriftelijk enquêteren
Een schriftelijke of online enquête is een methode om mensen te...
Evaluatieonderzoek komt in twee vormen voor
Evaluatieonderzoek is een manier van onderzoek doen waarbij de onderzoeker...
Externe validiteit of generaliseerbaarheid
Externe validiteit is de mate waarin de onderzoeksresultaten generaliseerbaar...
Exploratief onderzoek
Exploratief onderzoek is onderzoek waarbij de onderzoeker op systematische wijze...
Experimentele variabelen
Voor het karakteriseren van de variabelen maken onderzoekers gebruik van de...
F-toets
De F-toets wordt in de statistiek gebruikt om twee varianties met elkaar te...
Factoranalyse
Factoranalyse is een statistische analysetechniek om een aantal aspecten die te...
Focusgroepen
Met focusgroepen (en varianten daarop) ondervraag je niet een individueel...
Friedman-toets
De Friedman-toets wordt gebruikt voor het vaststellen of drie of meer kenmerken...
Fundamenteel onderzoek
Fundamenteel onderzoek is onderzoek over een onderwerp dat een fundament...
Gamma-fout
De gamma-fout is de menselijke fout in de opzet (of in de uitvoering) van het...
Gemiddelde van een getallenreeks
Het gemiddelde bereken je door alle waarden in een getallenreeks op te tellen en...
Genereren
Genereren is - onderzoekstechnisch gezien - een vorm van meten. Het komt neer op...
Homogeniteit
Bij homogeniteit stelt je je de vraag of alle items die je stelt in een...
Hypothese of veronderstelling
Een hypothese is een veronderstelling die statistisch kan worden getoetst. Een...
Indruksvaliditeit
Indruksvaliditeit betekent niet veel meer dan dat men – wie dat ook moge...
Inhoudsvaliditeit
Inhoudsvaliditeit is de mate waarin het meetinstrument de betekenis van een...
Interne consistentie
Interne consistentie is één van de vier manieren van...
Interne validiteit, of liever methodologische validiteit
Onder interne validiteit verstaat men gewoonlijk de kwaliteit van het onderzoek...
Interview en interviewtechnieken
Het interview is een vorm van ondervragen waarbij een interviewer...
Kanskapitalisatie
Kanskapitalisatie is het verhogen van de kansen op het vinden van statistisch...
Kendalls tau
Kendalls tau is een maat voor samenhang voor variabelen op ordinaal niveau. Deze...
Kruskal-Wallis toets
De Kruskal-Wallis toets wordt gebruikt om na te gaan of de gemiddelden van drie...
Kurtosis (gepiektheid)
De Nederlandse term voor kurtosis is gepiektheid. Bij kurtosis ga je na of de...
Kwalitatief onderzoek
Kwalitatief onderzoek is onderzoek met een beperkt aantal onderzoekseenheden....
Kwantitatief gegeven
Een kwantitatief gegeven is een getal, een kwalitatief gegeven is elk ander...
Kwantitatief onderzoek
Kwantitatief onderzoek is onderzoek waar veel onderzoekseenheden aan meedoen....
Laboratoriumonderzoek
Onder laboratoriumonderzoek verstaat men al die vormen van onderzoek waarbij de...
Longitudinaal onderzoek
Longitudinaal onderzoek is onderzoek waarbij herhaaldelijk en steeds op dezelfde...
Mann-Whitney toets
De Mann-Whitney toets wordt gebruikt voor het berekenen van een verschil in de...
Manova
De MANOVA is een analyse techniek om na te gaan of de gemiddelden uitgesplitst...
Matchen
Matchen is het samenstellen van gelijkwaardige groepen. Elke groep wordt daarna...
Mediaan
De mediaan is het middelste getal in een (oplopende) getallenreeks. Als er twee...
Meetinstrument / meetinstrumenten
Een meetinstrument wordt gebruikt om gegevens te verzamelen. Het voordeel...
Meetniveau van een variabele
Het meetniveau van een variabele wordt bepaald door de manier van...
Meten (definitie)
Meten is het waarderen van kenmerken bij objecten. Het gaat -...
Meten met een meetinstrument
Meten met een meetinstrument is het indirect waarnemen van de empirie door het...
Methodologie (onderzoeksmethodologie)
Onderzoeksmethodologie (kortweg methodologie) is een 'opsomming' van...
Methodologisch handelingsmodel
Het methodologisch handelingsmodel is een schematisch overzicht waarin het...
Methodologische validiteit
Methodologische validiteit is het op correcte wijze toepassen van de...
Modus
De modus is het meest voorkomende getal in een getallenreeks of het meest...
Multilevel analyse
Bij multilevel analyse worden gegevens van een verschillende niveaus in...
Multipele correlatie
Multipele correlatie is de samenhang tussen meerdere variabelen op...
Multipele regressieanalyse
Multipele regressieanalyse is een statistische analysetechniek om de variantie...
Non-respons, diverse vormen van -
Het deel van de geselecteerde mensen / dieren / planten / objecten dat niet...
non-respons voorkomen
Er zijn vele redenen om niet mee te doen aan een onderzoek. Als je die redenen...
Non-respons onderzoek
Bij non-respons onderzoek stelt de onderzoeker zich drie vragen: 1) wat er aan...
Observeren
Observeren is het waarnemen van de empirie met de eigen zintuigen. Observeren...
Ondervragen
Ondervragen (interviewen en enquêteren) als meetmethode is het optekenen...
Onderzoek (definitie)
Je kunt onderzoek op heel veel manieren omschrijven of definiëren, maar de...
Onderzoeksdesign, of kortweg het design
Het onderzoeksdesign - of kortweg het design - is een systematische weergave van...
Onderzoekseenheden (onderzoekseenheid)
Een onderzoekseenheid (of onderzoekseenheden) is een algemene term waardoor het...
Onderzoeksontwerp, onderzoeksopzet
Het onderzoeksontwerp of de onderzoeksopzet zijn andere termen voor 'het...
Onderzoekskubus
De onderzoekskubus is een indeling waarmee elk onderzoek snel is te typeren. De...
Onderzoeksplan (≠ onderzoeksontwerp)
Het onderzoeksplan is de totale planning van de uitvoering van het onderzoek,...
Online onderzoek (kwantitatief en kwalitatief)
Online onderzoek is onderzoek waarbij de gegevens via internet worden verzameld....
Operationaliseren is de manier van meten
Operationaliseren is de manier waarop de kenmerken bij de onderzoekseenheden...
Oversampelen
Oversampelen is opzettelijk meer personen uitnodigen om aan het onderzoek deel...
Overschrijven als meetmethode
Overschrijven als meetmethode is het indirect waarnemen van de empirie door de...
Panel, wat is een -
Een panel is een groep personen waarvan de leden een oordeel uit mogen spreken...
Phi-coëfficiënt
De phi-coëfficiënt is een maat voor de samenhang tussen twee...
Praktijkgericht onderzoek
Er wordt zo verschillend gedacht over praktijkgericht onderzoek dat er eigenlijk...
Predictieve validiteit
Predictieve validiteit is de mate waarin een meetinstrument in staat is een...
Probleemstelling
Een probleemstelling van een onderzoek heeft altijd betrekking op een...
Productmoment correlatie van Pearson
De productmoment correlatie (r) is een maat om de samenhang tussen twee...
Random (at) of randomiseren
Randomiseren of at random verdelen is het volledig aselect verdelen van de...
Range
De range is de hoogste waarde minus de laagste waarde in een (oplopende)...
Regressieanalyse
Regressieanalyse is een statistische analysetechniek om de variantie in een...
Representativiteit
Representativiteit is de mate waarin de respons (soms ook de steekproef)...
Respons, eisen aan de
De respons is dat deel van de steekproef dat gereageerd heeft op de uitnodiging...
Riro-Effect is hetzelfde als gigo-effect
Het riro-effect (riro = rubbish in rubbish out) of gigo-effect (garbage in...
Samengestelde variabele
Een samengestelde variabele is een totaalscore van een aantal deelscores. Of je...
Scheefheid
Scheefheid (skewness) is de maat die aangeeft of een verdeling links- of...
Schriftelijk onderzoek, onderzoek met enquêtes
In tegenstelling tot een telefonisch of een persoonlijk interview, heeft bij...
Simulatie-onderzoek
Al die vormen van onderzoek waarbij de gegevens in een nagebootste (dus...
Spearman rangcorrelatie
De Spearman rangcorrelatie coëfficiënt (r s ) is een maat voor...
Stabiliteit (test-test betrouwbaarheid)
Stabiliteit is één van de vier manieren van...
Standaarddeviatie
Het is belangrijk om te weten of de getallen in een reeks dicht rondom het...
Statistische technieken
Er zijn diverse statistische technieken om kwantitatieve gegevens te analyseren....
Steekproef
Als niet iedereen in de populatie aan het onderzoek deel kan nemen, maakt men...
Steekproefgrootte
De steekproefgrootte is van belang als je een statistisch verschil wil aantonen....
Steekproef trekken (9 manieren)
Er zijn 9 (hoofd-)manieren van steekproef trekken. Alle zijn goed, maar in de...
t-toets voor groepen
Het kenmerkende van de t-toets is dat het gaat om verschil, meestal een verschil...
t-toets tegen een standaard
Het kenmerkende van de t-toets tegen een standaard (of norm) is dat het gaat om...
t-toets, gepaarde -
Het kenmerkende van de gepaarde t-toets is dat het gaat om verschil tussen de...
Tekstanalyse
Tekstanalyse is een systematische methode om teksten te analyseren. Het is ook...
Telefonisch onderzoek, bestaat het nog?
Telefonisch onderzoek is een vorm van onderzoek waarbij een (groot) aantal...
Test-hertest betrouwbaarheid
Test-hertest betrouwbaarheid is één van de vier manieren om de...
Toetstheorema Neyman-Pearson
Het toetstheorema van Neyman-Pearson kun je opvatten als een vervolg op het...
Toetsprocedure van Fisher
Toetsen in de statistiek gebeurt volgens de Toetsprocedure van Fisher. Dat is...
Toetsschema's, welke toets moet je gebruiken?
Om te bepalen welke toets je moet gebruiken heb ik toetsschema's opgesteld....
Uitbijter
Een uitbijter is een kwantitatief gegeven dat ver van het gemiddelde afligt....
Uitval en wat je er tegen kunt doen
Het is vrijwel onmogelijk om iedereen die je benadert over te halen mee te doen...
Validiteit, wat is het en hoe stel je het vast?
Validiteit kan het beste worden omschreven als de mate waarin het meetinstrument...
Variabele
Een variabele is de algemene naam voor een gemeten (of nog te meten) kenmerk bij...
Variantieanalyse
Om na te gaan of groepen van elkaar verschillen, wordt vaak gekeken naar het...
Veldonderzoek (fieldresearch)
Veldonderzoek omvat al die vormen van onderzoek waarbij de gegevens in het veld...
Vergelijkend onderzoek
Vergelijkend onderzoek is een manier van onderzoek doen waarbij de onderzoeker...
Verklarend onderzoek
Verklarend onderzoek is onderzoek waarbij de onderzoeker probeert vast te...
Vraagstelling van onderzoek
De vraagstelling van onderzoek is de basis voor het opzetten van en geeft een...
Vragen, open versus gesloten vragen
Alleen als je goede vragen stelt, kun je goede antwoorden krijgen. Een goed...
Vragenlijst of enquête
Een vragenlijst is simpel gezegd een lijst met vragen. Het is soms synoniem met...
Weging
Weging is een rekenkundige manier om uit een niet representatieve respons een...
Wetenschappelijk onderzoek
Wetenschappelijk onderzoek is onderzoek dat strikt volgens de methodologische...
Wilcoxon-toets
De Wilcoxon-toets wordt gebruikt voor het vaststellen van een verschil tussen...